وبلاگicon

آيا پياده روي برای زیارت امام حسين عليه السلام مستند ديني دارد؟

دسته بندی محصولات

پشتيباني آنلاين

    پشتيباني آنلاين

درباره ما

     مجلهءحقیقت
    مجلهء حقیقت «تاسیس1384ش» دورهءجدید. از اینکه مجلهءحقیقت را انتخاب کردید خوشحالیم. مارا از آثار و نظرات سازندهء خود بهره مند کنید. majallehaqiqat.loxblog.com

لینک دوستان

امکانات جانبی

    فرم تماس با ما تماس با ما

ورود کاربران

    نام کاربری
    رمز عبور

    » رمز عبور را فراموش کردم ؟

عضويت سريع

    نام کاربری
    رمز عبور
    تکرار رمز
    ایمیل
    کد تصویری

آمار

    آمار مطالب آمار مطالب
    کل مطالب کل مطالب : 1252
    کل نظرات کل نظرات : 49
    آمار کاربران آمار کاربران
    افراد آنلاین افراد آنلاین : 1
    تعداد اعضا تعداد اعضا : 41

    آمار بازدیدآمار بازدید
    بازدید امروز بازدید امروز : 2711
    بازدید دیروز بازدید دیروز : 212
    ورودی امروز گوگل ورودی امروز گوگل : 271
    ورودی گوگل دیروز ورودی گوگل دیروز : 21
    آي پي امروز آي پي امروز : 904
    آي پي ديروز آي پي ديروز : 71
    بازدید هفته بازدید هفته : 2927
    بازدید ماه بازدید ماه : 5267
    بازدید سال بازدید سال : 142038
    بازدید کلی بازدید کلی : 478718

    اطلاعات شما اطلاعات شما
    آی پی آی پی : 3.147.193.141
    مرورگر مرورگر :
    سیستم عامل سیستم عامل :
    تاریخ امروز امروز :

خبرنامه

    براي اطلاع از آپدیت شدن سایت در خبرنامه سایت عضو شويد تا جديدترين مطالب به ايميل شما ارسال شود



آخرین نطرات

    علی آقا محمدی - تشکر فراوان از آقای اسماعیلی بابت گزارش خوبشون - 1396/11/25
    فهیمی - سلام.مدت زیادی از فعالیت در مجله حقیقت دور بودم امروز دیدم مجله پرباری شده و مطالب بسیار مفید ارایه می شود. از دست اندر کاران و عزیزانی که زحمت میکشد کمال تشکر را دارم. - 1396/3/16
    mohseni - روحش شاد
    خداوند غریق رحمتش کند با این فعالیتهای ماندگارش
    امروز هرچه داریم از دست علمای خاضع و زحمت کش است
    همه مایه افتخار اسلام و مسلمین هستند. - 1395/10/4
    حیاتی - سلام استفاده کردیم عالی بود - 1395/2/25/majallehaqiq
    حیاتی - سلام تشکر از اطلاع رسانی جامع
    پاسخ: سلام سپاس از حسن نظرتان... - 1395/2/22/majallehaqiq
    نعمت الله کامرانی. - عرض سلام ،احترام وخسته نباشید

    برخودلازم میدانم از تمامی کسانی که باعث وبانی برگزاری این مراسم معنوی بودند ویادوخاطرات انشهدای بی شمع وچراغ را درخاطره ها طنین انداز نمودند تشکروقدردانی نمایم وخداقوت رانثارشان کنم.

    اجرکم عندالله
    پاسخ: سلام... سپاس از حسن نظر شما... - 1395/2/22/majallehaqiq
    محمد بیانی - عکس یاد گاری تان حرف نداشت اشنایان قدیمی در هم جمعند روح شهدا را هم خدا وند غریق رحمت .نماید
    پاسخ: ممنون از ارسال پیامتان... - 1395/2/22/majallehaqiq
    آریایی - ان شا الله تمام عاشقان و دوست داران اهل بیت ع بتوانند به سلامت به زیارت امام حسین ع مشرف شوند...
    و هر دو دولت عزیز و برادر ایران و عراق بتوانند در امر ورود و خروج زایران همکاری کنند.
    - 1394/9/7/majallehaqiq
    مجتبی عابدی - آقای اسماعیلی چرا مال امسال رو نمی زارین؟ - 1394/3/2/majallehaqiq
    مولامهدی گل یاس - یک منتقم از طواف حج می آید

    با اسب، و ذوالفقار کج می آید

    آمین خدا برای اللهم

    عجل ولیک الفرج می آید

    خیلی ممنون از شما همکار گرامی - 1392/10/19

آيا پياده روي برای زیارت امام حسين عليه السلام مستند ديني دارد؟

آيا پياده روي برای زیارت امام حسين عليه السلام مستند ديني دارد؟

 

درآمد

زیارت قبور اولياي دين و به خصوص معصومان علیهم السلام مورد سفارش پیشوایان دین است. در این میان، سفارش ویژه بر زیارت امام حسین علیه السلام شده است. از جمله، زیارت سید الشهداء در سالروز اربعین حسینی است که در روایت امام صادق و امام عسکری علیه السلام، بدان سخن رفته است.[الطوسى، محمد بن الحسن، الوفاة: ‏460 ق، ‏تهذيب الأحكام ج6صص 16 و 113‏] ساليان زيادي است که شيعيان در ايام اربعين حسيني با پاي پياده به زيارت آن حضرت مشرف مي شوند. اين مسأله با همه بازتاب­هاي مثبتي که به همراه دارد، گاهي پرسشهايي را نيز به دنبال داشته است. از جمله آنکه آيا به طور کلی دليلي بر استحباب زیارت امام حسین علیه السلام با پای پیاده، از سوي شرع مقدس وجود دارد؟ اين نوشتار به دنبال پاسخ از اين پرسش است. 

پاسخ اجمالي

در منابع حديثي اماميه روايات فراواني وجود دارد که زيارت امام حسين عليه السلام با پاي پياده را تاييد و بدان ترغيب نموده است. بر اساس دسته اي از روايات، هر قدمي که در مسير زيارت امام حسين عليه السلام برداشته مي شود داراي اجر و پاداش است. عنوان «قدم برداشتن» نيز مصداق واضحي براي سفر پياده است.

تعدادي ديگر از اين روايات به طور صريح از اين موضوع ياد نمودند. اين روايات با عباراتي مانند: مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَينِ عليه السلام مَاشِياً، به چشم مي خورند. واژه « مَاشِياً » صراحت در تاكيد بر این امر دارد.

مجموع اين روايات مستند قابل قبولی برای جنبه شرعي زیارت امام حسین علیه السلام با پای پیاده در ایامی مانند اربعین حسینی است.

برخي از روايات نيز به ذكر پياده روي در حالت خاص براي امام حسين عليه السلام مي پردازد و يا پياده روي براي زيارت ديگر معصومان عليهم السلام را ترغيب مي نمايد.

همچنين جنبه هاي ديگري از جمله احياي امر اهل بيت و ... نيز مي‌تواند در جنبه شرعي اين پياده روي دخيل باشد ؛ زيرا زیارت امام حسین علیه السلام با پای پیاده، مصداق بارز إحیاء امر اهل بیت علیهم السلام است که در احادیث ائمه علیهم السلام بر آن تاکید شده است. 

پاسخ تفصيلي

مشروح پاسخ از پرسش فوق را با استناد به سه محور ذیل ارائه می کنیم.

مستند اول: روایات

مستند اول پیرامون مشروعیت زیارت امام حسین علیه السلام با پای پیاده، احادیث اهل بیت علیهم السلام است. مجموع این روایات، همانطور که خواهید دید، حجم گسترده­ای دارد، به همین دلیل این مجموعه مي‌تواند مستند قابل قبولی براي مشروعيت اين امر به شمار رود. 

در ادامه مشروح این گزارشها ، از منابع حديثي اماميه تقديم مي گردد: 

دسته یکم: پاداش براي هر قدم در زيارت سيد الشهدا عليه السلام 

دسته نخست رواياتي است که ثواب هر قدم پياده براي زيارت حضرت امام حسين عليه السلام را بيان مي‌كند؛ بر اساس اين دسته از روايات، هر قدمي که در مسير زيارت امام حسين عليه السلام برداشته مي شود داراي اجر و پاداش است. بايد دانست واضح‌ترين مصداق واژه «خُطْوَةً» و مشتقاتش که در اين مجموعه روايات به کار گرفته شده است، پياده روي است. از همين جا نتيجه حاصل مي شود که زیارت امام حسین علیه السلام با پای پياده به طور مطلق، از جمله در ايام اربعين مطابق مضمون اين دست روايات، مطلوب است. 

در اين مجموعه پاداشهاي متنوعي براي هر قدمي را که زائر بر مي دارد، در نظر گرفته شده است. و اين اختلافات مي تواند به جهت اختلاف مراتب معرفت زائر و اموري از اين قبيل باشد.

اين روايات در منابع گوناگون از جمله در دو منبع کهن، کامل الزيارات و ثواب الاعمال، انعکاس دارند. در اين بخش چند روايت از اين مجموعه گزارش‌ها ارائه مي گردد: 

روايت يکم: الحارث بن المغيرة از امام صادق علي السلام : فاذا هم الرجل بزيارته ... فاذا خطا محوها 

 أَبِي ره قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَينِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ عنِ الْحَارِثِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَلَائِكَةً مُوَكَّلِينَ بِقَبْرِ الْحُسَينِ ع فَإِذَا هَمَّ الرَّجُلُ بِزِيارَتِهِ أَعْطَاهُمْ ذُنُوبَهُ فَإِذَا خَطَا مَحَوْهَا ثُمَّ إِذَا خَطَا ضَاعَفُوا لَهُ حَسَنَاتِهِ فَمَا تَزَالُ حَسَنَاتُهُ تُضَاعَفُ حَتَّى تُوجِبَ لَهُ الْجَنَّةَ ... 

صدوق، ابو جعفر القمي، متوفاي (381)، ثواب الأعمال، ص 91، تحقيق : تقديم : السيد محمد مهدي السيد حسن الخرسان، ناشر : منشورات الشريف الرضي – قم.

امام صادق عليه السلام فرمود: به راستى خداوند متعال فرشتگانى را بر مزار امام حسين عليه السلام گمارده است پس هنگامي که کسي قصد زيارت امام حسين عليه السلام كند، خداوند گناهان او را به آن فرشتگان مي دهد و چون آن فرد گام بر مي دارد، فرشتگان گناهانش را پاك نمايند و چون ديگر بار گام بردارد، حسناتش را دو چندان كنند و پيوسته بر حسناتش بيفزايند تا بهشت بر او واجب گردد.

علامه مجلسي اول در مورد اين روايت مي‌نويسد: 

وفي القوي ، عن الحرث بن المغيرة عن أبي عبد الله جعفر بن محمد الصادق عليهما السلام قال : إن لله ملائكة موكلين بقبر الحسين عليه السلام ، فإذا هم الرجل بزيارته فاغتسل ناداه محمد صلى الله عليه وآله وسلم : يا وفد الله أبشروا بمرافقتي في الجنة ، وناداه أمير - المؤمنين عليه السلام : أنا ضامن لقضاء حوائجكم ودفع البلاء عنكم في الدنيا والآخرة ، ثمَّ اكتنفهم النبي صلى الله عليه وآله وسلم وعلي عليه السلام عن إيمانهم وعن شمائلهم حتى ينصرفوا إلى أهاليهم

روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه - محمد تقي المجلسي ( الأول ) - ج 5 ص 379

روايت دوم: ابان بن تغلب از امام صادق عليه السلام : من زار الحسين عليه السلام كتب الله له بكل خطوة ...

حَدَّثَنِي أَبِي وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً عَنِ الْحُسَينِ بْنِ سَعِيدٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِي بْنِ السُّحْتِ الْخَزَّازِ قَالَ حَدَّثَنَا حَفْصٌ الْمُزَنِي عَنْ عُمَرَ بْنِ بَياضٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ: قَالَ لِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ... مَنْ زَارَ الْحُسَينَ عليه السلام كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ سَيئَة.

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 546، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

ابان بن تغلب مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: ... هر که امام حسين عليه السلام را زيارت کند، خداوند متعال در ازاي هر قدم يک حسنه براي او مي نويسد و در برابر هر قدمي که بر مي دارد يک گناه از او محو مي کند.

روايت سوم: عبد الله بن مسكان از امام صادق عليه السلام : ويكتب له بكل خطوة خطاها

حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيرِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِي بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِي عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ زَارَ الْحُسَينَ عليه السلام مِنْ شِيعَتِنَا لَمْ يرْجِعْ حَتَّى يغْفَرَ لَهُ كُلُّ ذَنْبٍ وَ يكْتَبَ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ خَطَاهَا وَ كُلِّ يدٍ رَفَعَتْهَا دَابَّتُهُ أَلْفُ حَسَنَةٍ وَ مُحِي عَنْهُ أَلْفُ سَيئَةٍ وَ تُرْفَعُ لَهُ أَلْفُ دَرَجَةٍ.

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 257، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

عبد الله بن مسکان از امام صادق عليه السلام نقل مي کند: هر يک از شيعيان ما که امام حسين عليه السلام را زيارت کند، پيش از آنکه برگردد، تمام گناهانش آمرزيده مي شود و در ازاي هر قدمي که بر مي دارد  و هر دستى كه دابه [سواري] او بالا مي برد، هزار ثواب نوشته مي شود و هزار گناه از او پاک شده و هزار درجه به او داده مي شود.

روايت چهارم: قدامة بن مالك از امام صادق عليه السلام: من زار الحسين محتسبا ... يكتب له بكل خطوة‌ حجة 

حَدَّثَنِي أَبِي وَ عَلِي بْنُ الْحُسَينِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يحْيى الْعَطَّارِ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيمَانَ النَّيسَابُورِي قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْيمَانِي عَنْ مَنِيعِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ يونُسَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ [عَبْدِ الرَّحْمَنِ‏] عَنْ قُدَامَةَ بْنِ ملك [مَالِكٍ‏] عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ زَارَ الْحُسَينَ مُحْتَسِباً لَا أَشَراً وَ لَا بَطَراً وَ لَا رِياءً وَ لَا سُمْعَةً مُحِّصَتْ عَنْهُ ذُنُوبُهُ كَمَا يمَحَّصُ الثَّوْبُ بِالْمَاءِ فَلَا يبْقَى عَلَيهِ دَنَسٌ وَ يكْتَبُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حِجَّةٌ وَ كُلِّ مَا رَفَعَ قَدَماً عُمْرَةٌ.

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 273، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

قدامه بن مالک از امام صادق عليه السلام نقل مي کند: كسى كه به اميد اجر و ثواب و نه از روى تكبر و رياء، به زيارت ‏امام حسين عليه السلام برود، گناهانش پاك مي شود همان طور كه لباس بوسيله آب پاك مى‏گردد و در ازاي هر قدمى كه بر مي دارد، ثواب يك حج به او داده مي شود و هر گاه قدمش را از روى زمين بلند مي کند، ثواب يک عمره به او برايش نوشته مي شود.

روايت پنجم: بشير الدهان از امام صادق عليه السلام: فله اذا خرج من أهله بأول خطوة مغفرة لذنوبه ...

أَبِي ره قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَينِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ الرَّجُلَ لَيخْرُجُ إِلَى قَبْرِ الْحُسَينِ ع فَلَهُ إِذَا خَرَجَ مِنْ أَهْلِهِ بِأَوَّلِ خُطْوَةٍ مَغْفِرَةٌ لِذُنُوبِهِ ثُمَّ لَمْ يزَلْ يقَدَّسُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَتَّى يأْتِيهُ فَإِذَا أَتَاهُ نَاجَاهُ اللَّهُ فَقَالَ عَبْدِي سَلْنِي أُعْطِك

صدوق، ابو جعفر القمي، متوفاي (381)، ثواب الأعمال، ص 91، تحقيق : تقديم : السيد محمد مهدي السيد حسن الخرسان، ناشر : منشورات الشريف الرضي – قم.

بشير دهان مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: همانا فردي به قصد زيارت امام حسين عليه السلام از خانه­اش خارج مي شود، پس براي او در اولين گامي که بر مي دارد، بخشش گناهانش خواهد بود سپس پيوسته به هر قدمى تقديس مي شود تا آنکه نزد آن حضرت مي رود، در اين هنگام خداوند متعال به او مي فرمايد: بنده من؛ از من بخواه تا به تو بدهم.

حَدَّثَنِي أَبُو الْقَاسِمِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام  قَالَ إِنَّ الرَّجُلَ لَيَخْرُجُ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ عليه السلام ...

رواي الشيخ المفيد، محمد بن محمد بن النعمان ابن المعلم أبي عبد الله العكبري البغدادي (متوفاى413 هـ)، كتاب المزار ص 31، تحقيق آية الله السيد محمد باقر الأبطحي،  ناشر : دار المفيد للطباعة والنشر والتوزيع ـ بيروت، الطبعة: الثانية، 1414هـ ـ 1993م

روايت ششم: سدير صيرفي از امام باقر عليه السلام : ما أتاه عبده فخطا خطوة ...

حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيرِي عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَينِ بْنِ الْحَكَمِ النَّخَعِي عَنْ أَبِي حَمَّادٍ الْأَعْرَابِي عَنْ سَدِيرٍ الصَّيرَفِي قَالَ: كُنَّا عِنْدَ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام فَذَكَرَ فَتًى قَبْرَ الْحُسَينِ عليه السلام فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ عليه السلام مَا أَتَاهُ عَبْدٌ فَخَطَا خُطْوَةً إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً وَ حَطَّ عَنْهُ سَيئَةً.

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 256، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

سدير صيرفي مي گويد: نزد امام باقر عليه السلام بوديم، جوانى سخن از قبر امام حسين عليه السّلام به ميان آورد، امام عليه السلام فرمود: بنده‏اى به زيارت امام حسين عليه السلام نمي رود و قدمى بر نمي دارد مگر آنكه خداوند متعال براى او يك حسنه نوشته و يك گناه از او پاك مى‏كند.

روايت هفتم : ابان بن تغلب از امام صادق عليه السلام:‌ من زار الحسين عليه السلام كتب الله له بكل خطوة حسنة ...

[ 837 ] 9 - حدثني أبي ومحمد بن الحسن رحمهم الله جميعا ، عن الحسين بن سعيد ، قال : حدثنا علي بن السخت الخزاز ، قال : حدثنا حفص المزني ، عن عمر بن بياض ، عن أبان بن تغلب ، قال : قال لي جعفر ابن محمد : يا ابان متى عهدك بقبر الحسين ( عليه السلام ) ، قلت : لا والله يا بن رسول الله مالي به عهد منذ حين ، فقال : سبحان الله العظيم وأنت من رؤوسا الشيعة تترك زيارة الحسين ( عليه السلام ) لا تزوره ، من زار الحسين ( عليه السلام ) كتب الله له بكل خطوة حسنة ومحى عنه بكل خطوة سيئة وغفر له ما تقدم من ذنبه وما تأخر ، يا ابان لقد قتل الحسين ( عليه السلام ) فهبط على قبره سبعون الف ملك شعث غبر ، يبكون عليه وينوحون عليه إلى يوم القيامة

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 547، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

ابان بن تغلب گويد: امام صادق عليه السلام به من فرمود اي ابان ، آخرين بار كي به زيارت قبر امام حسين عليه السلام رفتي ؟ گفت : قسم به خدا اي پسر رسول خدا (ص) مدت طولاني است كه به زيارت حضرت نرفته‌ام ! فرمودند : سبحان الله العظيم ! تو كه از روساي شيعيان هستي زيارت امام حسين را ترك مي‌كني و حضرت را زيارت نمي‌كني؟! هر كس حسين عليه السلام را زيارت كند خدا براي او در مقابل هر قدم حسنه‌اي نوشته و به هر قدم يك سيئه را پاك مي‌كند و گناهان گذشته و آينده او را مي‌آمرزد؛ اي ابان حسين عليه السلام كشته شد پس هفتاد هزار ملك آشفته و غبار آلود بر كنار قبر او فرود آمده و تا  روز قيامت بر او گريه و نوحه مي‌كنند !

دسته دوم: روايات ترغيب به پياده روي به سمت قبر امام حسين عليه السلام 

اين دسته از روايات به زيارت امام حسين عليه السلام با پاي پياده ترغيب مي کند. دلالت و گویایی این سری روايات بقدری روشن است که مجالی برای توضیح نمی گذارد. به همین دلیل، اين دسته روايات به نوبه خود دليل قابل قبولی براي جواز زیارت امام حسین علیه السلام با پياده، از جمله در ايام اربعين حسینی به شمار مي روند.

مطابق اين روايات، زائر پياده اجر فراوان دارد. کسب يک ثواب، هزار ثواب، پاک شدن يک گناه يا دهها گناه، نمونه­هايي از اين ثوابهاست. بايد توجه داشت اختلاف ثوابها مي تواند به جهت اختلاف مراتب معرفت زائر و اموري از اين دست باشد. هر اندازه معرفت زائر بيشتر باشد، زيارت او از‌ کيفيت‌ بـهترى بـرخوردار است و به طور طبيعي پاداش بـيشترى خواهد داشت به همين دليل مـمکن است يک زائر با زيارتش يک ثواب کسب کند و ديگري ده يا هزار ثواب و يا بيشتر ببرد.

اين گروه روايات در منابع گوناگون اماميه از جمله دو منبع متقدم «کامل الزيارت» ابن قولويه رحمة الله عليه و «ثواب الاعمال» شيخ صدوق رحمة الله عليه و همچنين ديگر كتب باز تاب دارد. در ادامه تعداد چند روايت از اين مجموعه گزارشها تقديم مي گردد:

روايت يکم: ابو الصامت از امام صادق عليه السلام : من اتی قبر الحسين ماشيا ...

حَدَّثَنِي عَلِي بْنُ الْحُسَينِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيهِ وَ جَمَاعَةٌ رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِي بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ جَابِرٍ الْمَكْفُوفِ عَنْ أَبِي الصَّامِتِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ هُوَ يقُولُ‏ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَينِ عليه السلام مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَيئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَةٍ 

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 255، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

ابو صامت مي گويد: از امام صادق عليه السلام شنديم که فرمود: کسي که با پاي پياده به زيارت امام حسين عليه السلام برود، خداوند در ازاي هر قدمي که بر مي دارد، هزار ثواب براي او مي نويسد و هزار گناه از او محو مي کند و هزار درجه به او مي دهد.

روايت دوم: علي بن ميمون الصائغ از امام صادق عليه السلام : من أتاه ماشيا كتب الله له بكل خطوة ...

حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنِ الْحُسَينِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ عَلِي بْنِ مَيمُونٍ الصَّائِغِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: يا عَلِي زُرِ الْحُسَينَ وَ لَا تَدَعْهُ قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ أَتَاهُ مِنَ الثَّوَابِ قَالَ مَنْ أَتَاهُ مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَى عَنْهُ سَيئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً ، فإذا أتاه وكل الله به ملكين يكتبان ما خرج من فيه من خير ولا يكتبان ما يخرج من فيه من شر ولا غير ذلك، فإذا انصرف ودعوه وقالوا : يا ولي الله مغفورا لك، أنت من حزب الله وحزب رسوله وحزب أهل بيت رسوله، والله لا ترى النار بعينك ابدا، ولا تراك ولا تطعمك ابدا

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 256، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

علي بن ميمون از امام صادق عليه السلام نقل مي کند که فرمود: اي علي؛ حسين عليه السلام را زيارت کن و زيارت او را رها مکن. گفتم: ثواب کسي که او را زيارت کند چيست؟ فرمود: کسي که با پاي پياده به زيارت امام حسين عليه السلام برود، خداوند در ازاي هر قدمي که بر مي دارد، يک ثواب براي او مي نويسد و يک گناه از او محو مي کند و يک درجه به او مي دهد. ...

روايت سوم: ابو سعيد القاضي از امام صادق عليه السلام : من اتي قبر الحسين عليه السلام ماشيا

حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِي الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَينِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ بَشِيرٍ السَّرَّاجِ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَاضِي: ... سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَينِ ع مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ وَ بِكُلِّ قَدَمٍ يرْفَعُهَا وَ يضَعُهَا عِتْقَ رَقَبَةٍ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِيل 

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 257، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

ابو سعيد قاضي مي گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم که فرمود: کسي که با پاي پياده امام حسين عليه السلام را زيارت کند، خداوند متعال در ازاي هر قدمي که بر مي  دارد و مي گذارد، ثواب آزاد كردن بنده‏اى از اولاد حضرت اسماعيل عليه السلام را به او مى‏دهد.

روايت چهارم: الحسين بن ثوير بن ابي فاختة از امام صادق عليه السلام 

حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى بْنِ الْمُتَوَكِّلِ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يحْيى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عُبَيدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِي بْنِ أَبِي عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ الْجَبَّارِ النَّهَاوَنْدِي عَنْ أَبِي سَعِيدٍ عَنِ الْحَسَينِ بْنِ ثُوَيرِ بْنِ أَبِي فَاخِتَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏ يا حُسَينُ إِنَّهُ مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ يرِيدُ زِيارَةَ قَبْرِ الْحُسَينِ بْنِ عَلِي عليه السلام إِنْ كَانَ مَاشِياً كُتِبَ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةٌ وَ مُحِي عَنْهُ سَيئَةٌ 

صدوق، ابو جعفر القمي، متوفاي (381)، ثواب الأعمال، ص 91، تحقيق : تقديم : السيد محمد مهدي السيد حسن الخرسان، ناشر : منشورات الشريف الرضي – قم.

حسين بن ثوير بن ابي فاخته مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: اي حسين؛ کسي که از خانه­اش بيرون رود و قصد زيارت امام حسين عليه السلام کند، اگر پياده باشد، در ازاي هر قدم او يک حسنه نوشته مي شود و يک گناه از او محو مي گردد.

حَدَّثَنِي أَبُو الْقَاسِمِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيِّ وَ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِيسَ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ الْجَبَّارِ النَّهَاوَنْدِيِّ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ ثُوَيْرِ بْنِ أَبِي فَاخِتَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام ...

الشيخ المفيد، محمد بن محمد بن النعمان ابن المعلم أبي عبد الله العكبري البغدادي (متوفاى413 هـ)، كتاب المزار ص 30، تحقيق آية الله السيد محمد باقر الأبطحي،  ناشر : دار المفيد للطباعة والنشر والتوزيع ـ بيروت، الطبعة: الثانية، 1414هـ ـ 1993م

دسته سوم: رواياتي كه ثواب پياده روي در حالات خاص را بيان مي كند 

روايت اول : مفضل بن عمر از امام صادق عليه السلام: فلك بكل قدم رفعتها او وضعتها ...

در اين روايت امام صادق عليه السلام ثواب خاصي را براي هر قدمي كسي كه به زيارت سيد الشهدا عليه السلام رفته و زيارت مذكوره توسط ايشان را بخواند بيان مي‌فرمايند :  

[ 621 ] 5 - حدثني أبي عن سعد بن عبد الله ، عن أبي عبد الله الرازي ، عن الحسن بن علي بن أبي حمزة ، عن الحسن بن محمد بن عبد الكريم أبو علي ، عن المفضل بن عمر ، عن جابر الجعفي ( 1 ) ، قال : قال أبو عبد الله ( عليه السلام ) للمفضل : كم بينك وبين قبر الحسين ( عليه السلام ) ، قال : قلت : بأبي أنت وأمي يوم وبعض يوم آخر ، قال : فتزوره ، فقال : نعم ، فقال : الا أبشرك الا افرحك ببعض ثوابه ، قلت : بلي جعلت فداك ، قال : فقال لي : ان الرجل منكم ليأخذ في جهازه ويتهيأ لزيارته فيتباشر به أهل السماء ، فإذا خرج من باب منزله راكبا أو ماشيا وكل الله به أربعة آلاف ملك من الملائكة يصلون عليه حتى يوافي قبر الحسين ( عليه السلام ) . يا مفضل إذا اتيت قبر الحسين بن علي ( عليهما السلام ) فقف بالباب وقل هذه الكلمات ، فان لك بكل كلمة كفلا من رحمة الله ... فلك بكل قدم رفعتها أو وضعتها كثواب المتشحط بدمه في سبيل الله

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 374، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

جابر جعفي مي گويد امام صادق عليه السلام به مفضل فرمودند : چه مقدار بين تو و قبر حسين عليه السلام فاصله است ؟ گفت: پدر و مادرم به فداي شما ، مقداري بيشتر از يك روز ؛ حضرت فرمودند : آيا او را زيارت مي‌كني ؟ پاسخ داد: آري ! حضرت فرمودند: آيا به تو بشارت ندهم؟ آيا تو را به بخشي از ثواب اين زيارت خوشنود نسازم ؟  گفتم چرا ؛ فرمود : يكي از شما وقتي وسائل سفر خود را مهيا كرده و آماده زيارت حضرت مي شود ، ملائكه آسمان خوشنود مي‌شوند ؛ وقتي كه از منزل خود سواره يا پياده بيرون رفت ، خداي متعال چهارهزار ملك را موكل بر او مي‌كند كه بر او درود بفرستند تا به قبر حسين عليه السلام برسد ؛ اي مفضل ! وقتي به قبر حسين عليه السلام آمدي كنار در بايست و اين كلمات را بگو كه به هر كلمه اي پاداش يك  جزء از رحمت الهي شامل حالت خواهد شد ... وقتي چنين كردي به ازاي هر قدمي كه برداري يا بر زمين بگذاري مانند ثواب كسي داري كه در راه خدا خونش بر زمين جاري شده باشد .

روايت دوم : بشير دهان از امام صادق عليه السلام: 

در اين روايت امام صادق عليه السلام ثواب پياده رفتن به قبر سيد الشهدا عليه السلام در روز عرفه براي كسي كه در فرات غسل كند را بيان مي‌فرمايند ؛ البته اين روايت با دو متن بيان شده است : 

متن اول  

[ 536 ] 1 - حدثني محمد بن جعفر القرشي الرزاز الكوفي ، عن خاله محمد بن الحسين بن أبي الخطاب ، عن محمد بن إسماعيل ، عن صالح بن عقبة ، عن بشير الدهان قال : قلت لأبي عبد الله ( عليه السلام ) : ربما فاتني الحج فاعرف عند قبر الحسين ( عليه السلام ) ، قال : أحسنت يا بشير أيما مؤمن أتى قبر الحسين ( عليه السلام ) عارفا بحقه في غير يوم عيد كتب الله له عشرين حجة وعشرين عمرة مبرورات متقبلات وعشرين غزوة مع نبي مرسل أو امام عادل ، ومن أتاه في يوم عيد كتب الله له مائة حجة ومائة عمرة ومائة غزوة مع نبي مرسل أو امام عادل ، ومن أتاه في يوم عرفة عارفا بحقه كتب الله له الف حجة و الف عمرة متقبلات والف غزوة مع نبي مرسل أو امام عادل . قال : فقلت له : وكيف لي بمثل الموقف ، قال : فنظر إلي شبه المغضب ثم قال : يا بشير ان المؤمن إذا اتى قبر الحسين ( عليه السلام ) يوم عرفة واغتسل في الفرات ثم توجه إليه ، كتب الله له بكل خطوة حجة بمناسكها ولا اعلمه الا قال : وغزوة .

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 316، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

بشير دهان مي‌گويد به امام صادق عليه السلام عرض كردم : گاهي اوقات حج از من فوت مي‌شود ولي روز عرفه را در كنار قبر امام حسين عليه السلام مي‌روم ؛ حضرت فرمودند : كار نيكي انجام دادي اي بشير ! كسي كه عارف به حق سيد الشهدا عليه السلام باشد و در غير روز عيد به نزد قبر حضرت بيايد خداي متعال براي او ثواب بيست حج و بيست عمره مبرور و مقبول و بيست غزوه به همراه نبي مرسل يا امام عادل مي‌نويسد ؛ و كسي كه در يك روز عيد به نزد قبر حضرت بيايد خدا براي او ثواب صد حج و صد عمره و صد غزوه به همراه پيامبر مرسل يا امام عادل مي‌نويسد، وكسي كه در روز عرفه عارفا به حق سيد الشهدا به نزد قبر حضرت بيايد خدا براي او ثواب هزار حج و هزار عمره مقبول و هزار جهاد به همراه نبي مرسل و يا امام عادل مي‌نويسد؛ به حضرت عرض كردم و چگونه مي‌توانم مثل كسي باشم كه در عرفات است ؟!

حضرت در حالتي شبيه خشم به من فرمودند : اي بشير ! به درستيكه مومن وقتي به قبر حسين عليه السلام در روز عرفه ميايد و در فرات غسل مي كند و به سمت قبر حضرت مي‌رود ، خدا براي او به هر قدمي يك حج را با مناسك آن مي نويسد و سپس فرمود و يك جهاد !

متن دوم : 

[ 544 ] 9 - حدثني أبي رحمه الله وجماعة أصحابي رحمهم الله ، عن محمد بن يحيى وأحمد بن إدريس جميعا ، عن العمركي بن علي ، عن يحيى الخادم لأبي جعفر الثاني ( عليه السلام ) ، عن محمد بن سنان ، عن بشير الدهان ، قال : سمعت أبا عبد الله ( عليه السلام ) يقول وهو نازل بالحيرة وعنده جماعة من الشيعة ، فأقبل إلي بوجهه فقال : يا بشير أحججت العام ، قلت : جعلت فداك لا ولكن عرفت بالقبر قبر الحسين ( عليه السلام ) ، فقال : يا بشير والله ما فاتك شئ مما كان لأصحاب مكة بمكة ، قلت : جعلت فداك فيه عرفات فسره لي . فقال : يا بشير ان الرجل منكم ليغتسل علي شاطئ الفرات ثم يأتي قبر الحسين ( عليه السلام ) عارفا بحقه فيعطيه الله بكل قدم يرفعها أو يضعها مائة حجة مقبولة ومائة عمرة مبرورة ومائة غزوة مع نبي مرسل إلى أعداء الله وأعداء رسوله ، يا بشير اسمع وأبلغ من احتمل قلبه ، من زار الحسين ( عليه السلام ) يوم عرفة كان كمن زار الله في عرشه

بشير دهان مي گويد : از امام صادق عليه السلام شنيدم كه به همراه گروهي از شيعه به سمت حيره مي رفت ؛ به من رو كرده و فرمودند : اي بشير ، آيا امسال حج به جا آوردي ؟ گفتم : فداي شما بشوم ، خير ولي عرفه در كنار قبر حسين عليه السلام بودم ؛ فرمودند : اي بشير قسم به خدا چيزي از آنچه براي اصحاب مكه در مكه بود ، از تو فوت نشده است ؛ گفتم : قربان شما شوم ، آنجا عرفات هم هست ، (چگونه ممكن است من از آنها بهره كمتري نبرده باشم)‌براي من توضيح دهيد ؛ فرمودند : اي بشير وقتي يكي از شما در ساحل فرات غسل مي كند و سپس به قبر حسين بن علي عارفا بحقه مي رود ، خدا به او به هر قدمي كه بردارد و يا بگذارد ، صد حج مقبول و صد عمره مبرور و صد جهاد همراه پيامبر مرسل بر ضد دشمنان خدا و رسولش مي دهد ؛ اي بشير بشنو و اين را به كسي كه قلب وي توانايي داشته باشد بگو ! كسي كه حسين عليه السلام را زيارت كند مانند كسي است كه خدا را در عرش زيارت كرده باشد!

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص320، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

روايت سوم: رفاعة بن موسي النخاس از امام صادق عليه السلام 

اين روايت در مورد كسي است كه در ايام عادي پياده به نزد قبر حضرت عليه السلام رفته و در فرات غسل كند: 

[ 586 ] 9 - حدثني جعفر بن محمد بن إبراهيم بن عبيد الله الموسوي ، عن عبد الله بن نهيك ، عن محمد الفراشي ( 3 ) ، عن إبراهيم بن محمد الطحان ، عن بشير الدهان ، عن رفاعة بن موسى النحاس ، عن أبي عبد الله ( عليه السلام ) ، قال :

ان من خرج إلى قبر الحسين ( عليه السلام ) عارفا بحقه وبلغ الفرات واغتسل فيه وخرج من الماء كان كمثل الذي خرج من الذنوب ، فإذا مشى إلى الحائر لم يرفع قدما ولم يضع أخرى الا كتب الله له عشر حسناتومحي عنه عشر سيئات

امام صادق عليه السلام فرمودند: كسي كه عارف به حق امام حسين عليه السلام باشد و به زيارت آن حضرت رفته و به فرات برسد و در آن غسل كند و از آب بيرون آيد مانند كسي است كه از گناهان بيرون آمده باشد ؛ پس وقتي كه پياده به حائر برود قدم از قدم بر نمي دارد مگر اينكه خدا براي او ده حسنه نوشته واز او ده سيئه پاك مي‌كند !

وسائل الشيعة ( آل البيت ) - الحر العاملي - ج 14 ص 484

البته اين متن در وسائل الشيعة متن اسلاميه با كمي تغيير آمده است : 

4 - وعنه ، عن الحسين ( الحسن خ ل ) بن محمد ، عن حميد بن زياد ، عن عبيد بن نهيك ، عن محمد بن فراس ، عن إبراهيم بن محمد الطحان ، عن بشير الدهان ، عن رفاعة النحاس ، عن أبي عبد الله عليه السلام قال : أخبرني أبي ان من خرج إلى قبر الحسين عليه السلام عارفا بحقه غير مستكبر وبلغ الفرات ووقع في الماء وخرج من الماء كان مثل الذي يخرج من الذنوب ، وإذا مشى إلى الحسين عليه السلام فرفع قدما ووضع أخرى كتب الله له عشر حسنات ومحى عنه عشر سيئات .

وسائل الشيعة ( الإسلامية ) - الحر العاملي - ج 10 ص 378

مستند دوم : قرائن ديگر روایی

تعدادی از گزارشهای روایی، اگر چه دلالت مستقیم بر زیارت امام حسین علیه السلام با پیاده ندارد، اما می توان از آنها به عنوان شواهدی برای جواز این امر استفاده نمود.

دسته یکم: با حالت غبارآلود به زيارت  قبر امام حسين عليه السلام برويد

قرینه نخست، آن دسته روایاتی است که می گوید: شایسته است زائر با حالت غبار آلود، به زیارت امام حسین علیه السلام برود. روشن است پیاده روی برای زیارت سالار شهیدان علیه السلام، از جمله طُرُقی است که این حالت را به دنبال دارد.

ممکن است این پرسش مطرح شود: عباراتی مانند مَكْرُوباً شَعِثاً مُغْبَرّاً، به مقتضای مسافرت با امکانات آن روزگار است زیرا در آن روزگار مسافرت با مرکب بود و این به خودی خود غبارآلودگی و ... را به همراه داشت. در واقع، امام علیه السلام وصف زیارت آن روزگار را می کند نه آنکه در این ایام هم که امکانات پیشرفته فراهم است انسان به گونه­ای مسافرت کند که غبار آلود گردد. 

در پاسخ از این پرسش باید گفت: همانطور که از روایت ذیل بر می آید، نفس چنین عملی مطلوب است نه آنکه توصیف مسافرتهای آن روزگار بوده باشد.

روايت یکم:

حَدَّثَنِي أَبِي وَ أَخِي وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ غَيْرُهُمْ رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى الْأَشْعَرِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِذَا أَرَدْتَ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ ع فَزُرْهُ وَ أَنْتَ كَئِيبٌ حَزِينٌ مَكْرُوبٌ شَعِثاً مُغْبَرّاً جَائِعاً عَطْشَاناً فَإِنَّ الْحُسَيْنَ قُتِلَ حَزِيناً مَكْرُوباً شَعِثاً مُغْبَرّاً جَائِعاً عَطْشَاناً ...

القمي، أبي القاسم جعفر بن محمد بن قولويه (متوفاى367هـ)، كامل الزيارات، ص 252، تحقيق: الشيخ جواد القيومي، لجنة التحقيق، ناشر: مؤسسة نشر الفقاهة، الطبعة: الأولى1417هـ

امام صادق علیه السلام: هنگامى كه خواستی حسين عليه السّلام را زیارت کنی، پس او را با حالى غمگين و اندوه‏ناك و ناراحت و ژوليده و گرفته و گرسنه و تشنه زيارت کن، زيرا حسین علیه السلام در حالى كه غمگين و ناراحت و ژوليده و گرفته و گرسنه و تشنه بود، كشته شد.

روايت دوم:

حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ ره قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ يَرْفَعُهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِذَا زُرْتَ‏ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَزُرْهُ وَ أَنْتَ حَزِينٌ مَكْرُوبٌ شَعِثٌ‏ مُغْبَرٌّ جَائِعٌ عَطْشَانُ فَإِنَّ الْحُسَيْنَ ع قُتِلَ حَزِيناً مَكْرُوباً شَعِثاً مُغْبَرّاً جَائِعاً عَطْشَاناً ...

صدوق، ابو جعفر القمي، متوفاي (381)، ثواب الأعمال، ص 89، تحقيق : تقديم : السيد محمد مهدي السيد حسن الخرسان، ناشر : منشورات الشريف الرضي – قم.

امام صادق علیه السلام:  اگر خواستی حسین علیه السلام را زیارت کنی، با حالتى محزون و اندوهگين و ژوليده موى و غبار آلود و گرسنه و عطشان به زيارت او برو، زيرا كه حسين عليه السّلام در حالى كه محزون و اندوهگين و ژوليده موى و غبار آلود و گرسنه و تشنه بود، كشته شد. ‏

دسته دوم: دعوت به پياده روي به زيارت قبر اميرمومنان علي عليه  السلام 

در برخي روايات، زيارت امير مؤمنان عليه السلام با پاي پياده سفارش شده است. اين روايات به نوبه خود مي تواند شاهدي بر جواز پياده روي به زيارت معصومان عليهم السلام از جمله امام حسين عليه السلام باشد زيرا مي توان ادعا نمود اين گزارشها از مطلوبيت اين امر نزد ائمه عليهم السلام حکايت دارند و شخص امام علي عليه السلام خصوصيتي ندارد.

روايت يکم: 

مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ دَاوُدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ هَمَّامٍ قَالَ وَجَدْتُ فِي كِتَابٍ كَتَبَهُ بِبَغْدَادَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الرَّازِي عَنِ الْحُسَينِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الصَّيمَرِي عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ زَارَ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَجَّةً وَ عُمْرَةً فَإِنْ رَجَعَ‏ مَاشِياً كَتَبَ‏ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَجَّتَينِ وَ عُمْرَتَينِ.

الطوسي، الشيخ ابوجعفر، محمد بن الحسن بن علي بن الحسن (متوفاى460هـ)، تهذيب الأحكام، ج 6 ص 20، تحقيق: السيد حسن الموسوي الخرسان، ناشر: دار الكتب الإسلامية ـ طهران، الطبعة الرابعة،‌1365 ش .

امام صادق عليه السلام فرمود: کسي که امير مؤمنان عليه السلام را با پاي پياده زيارت کند، خداوند متعال در ازاي هر قدمي که آن شخص بر مي دارد، يک حج و عمره برايش مي نويسد. و اگر پياده بر گردد، خداوند در برابر هر گامي که او بر مي دارد، دو حج و دو عمره برايش ثبت مي کند.

روايت دوم:

عَنْهُ [مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ دَاوُد] عَنْ أَبِي الْحُسَينِ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُجَاوِرِ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو مُحَمَّدِ بْنُ الْمُغِيرَةِ الْكُوفِي قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَينُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ أَخِيهِ جَعْفَرٍ عَنْ رِجَالِهِ يرْفَعُهُ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ ع وَ قَدْ ذُكِرَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِي بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع فَقَالَ ابْنُ مَارِدٍ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لِمَنْ زَارَ جَدَّكَ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقَالَ يا ابْنَ مَارِدٍ مَنْ زَارَ جَدِّي عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَجَّةً مَقْبُولَةً وَ عُمْرَةً مَبْرُورَةً وَ اللَّهِ يا ابْنَ مَارِدٍ مَا يطْعِمُ اللَّهُ النَّارَ قَدَماً اغْبَرَّتْ فِي زِيارَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع مَاشِياً كَانَ‏ أَوْ رَاكِباً يا ابْنَ مَارِدٍ اكْتُبْ هَذَا الْحَدِيثَ بِمَاءِ الذَّهَبِ.

الطوسي، الشيخ ابوجعفر، محمد بن الحسن بن علي بن الحسن (متوفاى460هـ)، تهذيب الأحكام، ج 6 ص 21، تحقيق: السيد حسن الموسوي الخرسان، ناشر: دار الكتب الإسلامية ـ طهران، الطبعة الرابعة،‌1365 ش .

حسين بن محمد بن مالك از برادرش جعفر و او از روايت‏كنندگانش كه آن را به آخرين راوى مي رساند، گفته است: نزد امام صادق عليه السلام بودم كه نام امير المؤمنين (عليه السّلام) به ميان آمد، ابم مارد گفت: کسي که زيارت امام علي عليه السلام برود چه پاداشي دارد؟ امام عليه السلام فرمود: اى پسر مارد هر كه جدّم امير المؤمنين، عليه السّلام را زيارت نمايد در حالى كه به او معرفت داشته باشد، خداوند متعال براى او به ازاي هر گام حج و عمره مقبول مي نويسد. اى پسر مارد به خدا سوگند؛ خداوند گامى را كه در براي زيارت امير المؤمنين عليه السّلام غبار آلود گردد، حال پياده باشد يا سواره، به آتش‏ نمي سوزاند. اي پسر مارد، اين حديث را با آب طلا بنويس.

دسته سوم : روايات إحیاء امر اهل بیت علیهم السلام 

ائمه علیهم السلام بر زنده نگه داشتن یاد آنها، همچنین رساندن پیامشان، سفارش اکید دارند. در آموزه­های دینی، این مهم با مفاهیمی مانند «اِحیاء امر» به چشم می آید. امام صادق علیه السلام در روایتی می‌فرماید: رَحِمَ اللَّهُ مَنْ‏ أَحْيَا أَمْرَنَا.

محمد بن الحسن، الطوسي (متوفای : 460)، الأمالي ص 135، تحقيق : قسم الدراسات الإسلامية - مؤسسة البعثة، الناشر : دار الثقافة للطباعة والنشر والتوزيع – قم، الطبعة : الأولى، 1414

آنچه از سخن امام صادق علیه السلام قابل برداشت است آنکه «إحیاء امر» اهل بیت علیهم السلام به طور مطلق و با هر شکلی، مطلوب است. بنا بر این؛ هر عملی را که در راستای زنده نگه داشتن نام و یاد اهل بیت علیهم السلام و ترویج معارف آنها باشد، مورد پسند است. 

بدون تردید امروزه زیارت سالار شهیدان با پای پیاده در ایامی چون اربعین حسینی، با آنهمه شور و شوق وصف ناشدنی که در آن مشاهده می شود، شکوهمند­ترین شکل ممکن برای زنده نگه داشتن راه و رسم امام حسین علیه السلام است. به جرات می توان ادعا نمود، کمتر مراسمات مذهبی پیدا می شود که بتواند پیام عاشورا را با این شکوه و قداست به گوش جهانیان برساند.

بنا بر این؛ اگر هیچ دلیل دیگر بر جواز پیاده روی زیارت امام حسین علیه السلام نباشد، تنها مطلب فوق، به نوبه خود دلیل کافی بر مشروعیت این امر به شمار می رود.

مستند سوم: پیاده روی برای زیارت امام حسین علیه السلام از منظر فقه امامیه

اندیشمندان امامیه، با استمداد از کلمات اهل بیت علیهم السلام، قائل به استحباب زیارت امام حسین علیه السلام با پای پیاده شده و این مسأله را در میراث فقهی­شان مطرح نمودند. آنچه در پی می آید نمونه­هایی از آراء فقهاء امامیه در این باره است. 

شیخ صدوق رحمة الله علیه 

شیخ صدوق رحمة الله علیه در کتاب «ثواب الأعمال» زیارت امام حسین علیه السلام را از جمله کارهای مستحبی بر می شمرد و دو روایت «مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ يرِيدُ زِيارَةَ قَبْرِ الْحُسَينِ بْنِ عَلِي عليه السلام إِنْ كَانَ مَاشِياً ...» و روایت « إِنَّ الرَّجُلَ لَيَخْرُجُ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ ع فَلَهُ إِذَا خَرَجَ مِنْ أَهْلِهِ بِأَوَّلِ خُطْوَةٍ ...» را لابلای مجموعه روایات این قسمت می آورد.

صدوق، ابو جعفر القمي، متوفاي (381)، ثواب الأعمال، ص 91، تحقيق : تقديم : السيد محمد مهدي السيد حسن الخرسان، ناشر : منشورات الشريف الرضي – قم.

شیخ مفید رحمة الله علیه 

شیخ مفید رحمة الله علیه در کتاب «المزار» روایت « مَن خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ يُرِيدُ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ص إِنْ كَانَ مَاشِياً ... » را ضمن مجموعه روایات پیشین آورده است.

الشيخ المفيد، محمد بن محمد بن النعمان ابن المعلم أبي عبد الله العكبري البغدادي (متوفاى413 هـ)، كتاب المزار ص 30، تحقيق آية الله السيد محمد باقر الأبطحي،  ناشر : دار المفيد للطباعة والنشر والتوزيع ـ بيروت، الطبعة: الثانية، 1414هـ ـ 1993م

شیخ طوسی رحمة الله علیه

شیخ طوسی رحمة الله علیه در کتاب فقهی «تهذیب الاحکام» همین روایت را در باب «فضل زيارة الحسین عليه السلام» آورده است.

الطوسي، الشيخ ابوجعفر، محمد بن الحسن بن علي بن الحسن (متوفاى460هـ)، تهذيب الأحكام، ج 6 ص 43، تحقيق: السيد حسن الموسوي الخرسان، ناشر: دار الكتب الإسلامية ـ طهران، الطبعة الرابعة،‌1365 ش .

شیخ حر عاملی رحمة الله علیه 

صاحب وسائل از مجموع روايات ائمه علیهم السلام، استحباب پياده روي براي زيارت امام حسين عليه السلام را استفاده مي کند و باب مستقلي را تحت عنوان « بَابُ اسْتِحْبَابِ الْمَشْي إِلَى زِيارَةِ الْحُسَين‏ عليه السلام» مي گشايد. 

الحر العاملي، محمد بن الحسن (متوفاى1104هـ)، تفصيل وسائل الشيعة إلي تحصيل مسائل الشريعة، ج 14 ص 439، تحقيق و نشر: مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث، الطبعة: الثانية، 1414هـ.

جمع بندي:

بر پايه آنچه گذشت؛ چنين نتيجه حاصل شد که زیارت امام حسین علیه السلام با پای پیاده، نمونه­ی بارز إحیاء امر اهل بیت علیهم السلام است. همچنین با استناد به رواياتي که زيارت امام حسين عليه السلام با پاي پياده را ترغيب نموده، و رواياتي که قدم برداشتن در مسير زيارت امام حسين عليه السلام را داراي اجر و پاداش مي داند، زیارت امام حسین علیه السلام با پای پياده از جمله در ايام اربعين حسيني، نه تنها يك مستحب عادي است بلکه ائمه عليهم السلام به اين اَمر عنايت داشتند و شيعيان را بدان تشويق فراوان نمودند. در پایان بیان شد که این مسأله از منظر فقه امامیه قطعا مستحب است.

 

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقيقاتي ولي عصر (عج)

 


 

کانال مهدوی و مذهبی

Get our toolbar!
کمپین وبلاگ نویسی امام علی النقی (علیه السلام)‍‍‍
مولامهدی گل یاس

تاریخ ارسال پست: ساعت: 19:0
برچسب ها : ,,,,,,,,,,
می پسندم نمی پسندم

مطالب مرتبط

بخش نظرات این مطلب


برای دیدن نظرات بیشتر روی شماره صفحات در زیر کلیک کنید

نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: